Morele en ethische verantwoordelijkheden

Column

Vooraf aan expeditie Robinson werd er op forums e.d. al snel duidelijk dat er in het begin 2 kandidaten af zouden vallen waarvan 1 door een zwemproef en de tweede doordat de deelnemers in de brandende zon in een kooi opgesloten worden…

En daarna brandde het speculeren los.

Een televisieprogramma maken en uitzenden kan bij gratie van de kijkcijfers. Heel simpel en heel lullig men houdt een meting onder een representatieve groep mensen en daaruit rolt een getal. Als dit getal goed is loopt het programma een volgend seizoen door.

De vraag is nu hoe zorgt de programmamaker dat zijn programma goede kijkcijfers behaald? En dat bij voorkeur de kijkcijfers stijgen. De eerste sexprogramma’s op de televisie trokken toch voldoende kijkers, dus kwamen er meer sexprogramma’s. Goed voor het vullen van de reclameblokken. Veel kijkers betekent veel reclame inkomsten. Maar momenteel bezinnen de zenders zich op de sexprogramma’s, de rek is er uit.

Zo ook met reality televisie. De variatie is oneindig groot, er zijn zelfs zenders geheel gevuld met reality TV. De vragen zijn: Wat kun je wel en niet laten zien? En hoe ver kun je als programmamaker gaan om kijkers te trekken. Hoe blijf je kijkers trekken?

Vooropgesteld dat ik de wijsheid niet in pacht heb. Ik kijk graag reality TV. Maar ook niet alles, ieder heeft een andere smaak, wat ik goed vind, vind een ander bagger…

In het eerste seizoen ER lag er heel veel nadruk op het vinden van voedsel. Langzaam aan leerden we wat eetbaar is op zo’n eiland. Nu na een paar seizoenen weten we dat rode vruchten eetbaar zijn, dat kokosnoten het meest gegeten voedsel zijn maar dat kan leiden tot darmproblemen. En vis wordt veel minder gevangen dan verwacht. Dus om de kijkcijfers goed te blijven houden is bij ER de aandacht steeds meer verplaatst naar het psychologische spelletje, steeds weer veranderingen die de deelnemers deels niet weten.

Dit jaar Belgen tegen Nederlanders, nu verzint men al wat volgend jaar de strijd zal worden… Vorig jaar Duivelseiland dus dit seizoen iets zwaarder, de mangrove moerassen. Wat als een kandidaat nu zo malaria oploopt? Schuld van de programmamakers of van de kandidaat?

De proef met de kooi is hevig bekritiseerd. Ongeveer 2 dagen in een kooi in de brandende zon, met alleen wat water. De impact op de deelnemers bleek toch groot maar ondanks de impact hiervan op het lichaam wenste de afvalster niet op te geven. Het getoonde medeleven was soms duidelijk iets van val nu af meid, dan kan ik verder…

Ik wilde de proef zien voor ik een oordeel zou vellen. Ik vond het meevallen, mijn vrouw vond het te ver gaan. In mijn optiek hadden de deelnemers voldoende mogelijkheid om af te haken. Maar de druk om het als eerste in een dergelijk groep te doen is groot. De afgevallen kandidate bleek snel hersteld te zijn. Dus is de conclusie dat het meeviel???

Tekenend waren de heftige reacties van de Belgen op hun overwinning. De frustratie zat diep, heel diep.

De vraag is wat wordt er volgend seizoen weer bedacht om de psychologische druk weer te vergroten. Mensen kunnen onder extreme druk bezwijken en waarschijnlijk kan niemand echt goed voorspellen wanneer dat met een persoon gaat gebeuren.

Wat was er met ER gebeurd als vorig seizoen het machete incident had geleid tot lichamelijk geweld en verwondingen? Hoe was dan de kritiek geweest. Wat als een van de kandidaten in de kooi nu onwel was geworden. En op advies van de arts uit de kooi gehaald had moeten worden? Ik durf de gevolgen niet te voorspellen, maar ooit moet het continue psychologisch zwaarder belasten van mensen fout lopen of zal er net als met andere programma’s een soort verzadiging optreden onder de kijkers?

Wat ons kijkers betreft de echt harde realiteit zien wij nog steeds in onze journaals. En dat met “ kandidaten “ die er niet om hebben gevraagd, die geen “ vrijwilliger “ waren.

Wat ons eigenlijk rest is de vraag beseffen de kandidaten / vrijwilligers wel voldoende waar ze aan beginnen. Wie het weet mag het zeggen…